25 juli 2010: Dunhuang
Dag 1: 17 juli, Dag 2: 18 juli, Dag 3: 19 juli, Dag 4: 20 juli, Dag 5: 21 juli
Dag 6: 22 juli, Dag 7: 23 juli, Dag 8: 24 juli, Dag 9: 25 juli, Dag 10: 26 juli
Dag 11 en 12: 27 en 28 juli
Mevrouw Ma plukt peren uit de bomen in haar boomgaard.
Het Dunhuang zoals ik het mij herinner van tien jaar geleden is niets meer vergeleken bij het Dunhuang anno 2010. Toen was het een stoffig oasestadje, al wel toeristisch maar toch nog met een wat ruige sfeer. Nu is Dunhuang bijna twee keer zo groot, modern en helemaal ingesteld op het toerisme. Er zijn honderden hotels en restaurants, talloze souvenirwinkels en een speciale avondmarkt waar de verkoop van kebab en souvenirs streng gereguleerd zijn. Centraal op het plein van de avondmarkt is het politiebureau, vast om vechtpartijen direct de kop in te kunnen drukken en om de voornamelijk Oeigoerse verkopers in het gareel te houden.
Rotonde in het geheel gerenoveerde centrum van Dunhuang.
De eerste gang van vandaag is naar een autowasplaats om de auto van buiten en van binnen helemaal schoon te laten spuiten. Het woestijnzand is tot in de kleinste hoekjes gekropen. We komen uit bij de wasplaats van mevrouw Ma en haar man. Het is bloedheet en terwijl de auto helemaal wordt leeggehaald en met een hogedrukspuit van binnen en van buiten onder handen wordt genomen zit ik ledig op een met blauwe beertjes bedrukte krakkemikkige bank onder een grote parasol. Op de tafel liggen sappige peren die mevrouw Ma uit de bomen in haar boomgaard achter de wasplaats heeft geplukt.
De autowasplaats van mevrouw Ma en haar man.
Op tafel ligt ook de Libelle Paasspecial, die uit de auto tevoorschijn is gekomen. Mevrouw Ma bladert er geïnteresseerd doorheen en verbaast zich over de inhoud. Al die voorwerpen die zo gewoon lijken als je in Nederland bent, worden hier - onder de parasol bij een wasplaats in een oasestadje in het uiterste westen van China - opeens zo ontzettend onbenullig. Leg mevrouw Ma maar eens uit wat een eierdopje is, laat staan een eierwarmhoudertje in de vorm van kipjes en haantjes. Bij het artikel 'Tuin wordt huiskamer, kwestie van stylen' wijst ze op een kunstzinnig vormgegeven gieter en vraagt verbaasd: "Wat is dat dan?" De gieter is bijna onherkenbaar als gieter en bovendien peperduur, maar nu denkt mevrouw Ma natuurlijk dat wij in Nederland allemaal van dit soort ingewikkelde gieters hebben. De trolley die je in de tuin neer kan zetten en dan ook nog kan verbinden met de waterleiding zodat je in de tuin een afwasje kan doen, bevalt haar wel. Ze knikt in elk geval goedkeurend als ik haar het principe uitleg.
Peren en tomaten uit de tuin van mevrouw Ma.
Als de auto weer blinkend schoon is en mevrouw Ma ook nog een smakelijke middagmaaltijd voor ons heeft klaargemaakt, rijden we naar de boeddhistische Mogao-grotten op zo'n 25 kilometer van Dunhuang. We nemen er deel aan een 1,5 uur durende rondleiding. De gids vertelt dat dit de oudste boeddhistische heiligdommen in China zijn. Vanaf 366 n.Chr. tot duizend jaar daarna hakten reizigers in de diepe zandstenen kliffen grotten uit waar wandschilderingen werden aangebracht en sculpturen werden geplaatst. Dit als dank voor een veilige thuiskomst of als wens voor een behouden reis door de barre en droge woestijn, waarin menigeen voorgoed verdween. In de 14de eeuw werden de grotten verlaten en pas in 1900 weer bij toeval ontdekt door de taoïstische monnik Wang Yuanlu. Wang verkocht veel kostbare voorwerpen en historische documenten uit de grotten aan Engelse archeologen en Franse wetenschappers. Ondanks alle plunderingen en schade door wind, water en erosie zijn nog circa 490 grotten intact gebleven, waarin nog 2450 sculpturen en wandschilderingen te zien zijn. Tezamen vormen deze nu een waardevolle bron van informatie over de architectuur, wetenschap en cultuur, dagelijks leven en buitenlandse contacten van de Chinese maatschappij over een periode van duizend jaar.
Achter deze strakke facade zitten de eeuwenoude grotten verborgen.
Detail op de buitenmuur van de Mogao-grotten.
Weer terug in Dunhuang ben ik benieuwd of er tussen alle nieuwe hotels en strak aangelegde pleinen en straten nog wat van het oude, ongepolijste Dunhuang van tien jaar geleden terug te vinden is. Na een tijdje zoeken komen we uit bij een zandpad langs een kanaal. Aan de ene kant van het kanaal ligt nog een oude wijk. Kinderen spelen in de schaduw van de bomen, een man staat zich uitgebreid te wassen bij een teil water. Maar iets verderop beginnen de nieuwe huizen al weer. Het zal wel niet lang meer duren voordat dit oude stukje Dunhuang ook verdwenen is.
Hier en daar is het ongepolijste Dunhuang van vroeger nog zichtbaar, zoals op deze straatmarkt.
Maar op dit restaurantplein in de stad is alles tot op het bot gereguleerd.
En dat geldt ook voor deze souvenirstraat.
Dag 1: 17 juli, Dag 2: 18 juli, Dag 3: 19 juli, Dag 4: 20 juli, Dag 5: 21 juli
Dag 6: 22 juli, Dag 7: 23 juli, Dag 8: 24 juli, Dag 9: 25 juli, Dag 10: 26 juli
Dag 11 en 12: 27 en 28 juli
Bovenstaand artikel is geschreven door Inge Jansen, Chinadeskundige en schrijfster van onder andere de Dominicus-gidsen China, Shanghai en Beijing . Op haar blog schrijft ze over China.
Via haar bedrijf Mingbai (wat 'begrijpen' in het Chinees betekent) geeft zij informatie over China. Haar expertise bevindt zich op het snijvlak van Chinese cultuur & samenleving, geschiedenis en toerisme.
Zij schrijft voor verschillende media, geeft lezingen en rondleidingen en verzorgt cursussen en workshops.